تعريف چوب از منظر گياه شناسي، همان بخش جامد و سخت زیر پوست ساقه درخت یا دیگر گیاهان چوبی است که به شکل بافت آوندی وجود دارد.

گرچه در باور عموم چوب تنها در درخت و بوته یافت می‌شود، از نظر علمی‌در همه گیاهان آوندی وجود دارد.

در تعريف چوب از منظر گياه شناسي بايد توجه داشت كه در چوب ها مجراهای زیر قابل مشاهده است:

بافت چوبی یا مجراهای چوبی، که شیره خام، آب و نمک‌های معدنی محلول را از ریشه به برگ‌ها و غنچه‌های هوایی می‌برد.

آوند آبکشی یا مجراهای لیبر که غذای آماده برای برگ‌ها (شیره تولیدی) به شکل محلول از طریق آنها برای تغذیه بقیه گیاه به گردش در می‌آید.

مجراهای چوبی به‌وسیله یاخته‌های مرده و دیواره‌های چوبی شده بوجود می‌آیند.

در هر دو حال پروتوپلاسم سلولی پدیدار می‌گردد و دیوارها به‌وسیله ته‌نشین شدن ماده لیگنین (که سختی چوب از آن است) افزایش می‌یابند.

سطوح تار و آوندی در نخستین سال رشد خود را در فاصله‌ای معین در بافت میان آوندهای چوبی و آبکشی قرار می‌دهند این لایه کامبیوم نامیده می‌شود. کامبیوم به دو بخش درونی (آوند چوبی) و بیرونی (آوند آبکشی) تقسیم می‌شود.

همچنانکه سلولهای پیر با رشد پیوسته تنه فرو می‌ریزند، لایه‌های تازه آوند آبکشی کار خود را انجام می‌دهند.

 

در تعريف چوب از منظر گياه شناسي بايد به نكات ذيل توجه كرد:

– چوب بی گمان یکی از بهترین و سودمندترین مواد خام طبیعت است و بی آن بشر هرگز به سطح پیشرفت و رفاه کنونی نمی‌رسید.

– مقطع ساقهٔ یک گیاه کتان: – مغز ساقه (Pith) – چوب زودرس (Protoxylem) – بافت چوبی (Xylem) – بافت آبکش (Phloem) – بافت سخت (Sclerenchyma) – پوسته (Cortex) – روپوست (Epidermis)

– چوب ابتدا، ماده‌ای حیاتی برای ساخت ابزارهای اولیه، خانه و قایق برای حرکت در رودها بود سپس، برای ساخت اکثر اشیا و ابزارهای سودمندی که انسان قرنها برای پیشرفت زندگی خود به آنها متکی بود، به کار رفت. بخشی از فناوری چوب بر اثر تلاش صنعتگران باقی مانده ولی بیشتر آن ناچار از بین رفته و با مواد و روشهای دیگر که نتیجه انقلاب صنعتی بشر است، جایگزین شده‌است.

ترمووود

در كتب معتبر در مورد تعريف چوب از منظر گياه شناسي گفته اند كه:

– چوب تنها منبع طبیعی تجدیدپذیر است.

– نفت و زغال و دیگر معادن سرانجام روزی تمام خواهد شد ولی جنگلی که خوب نگهداری شود بطور نامحدود به تولید چوب ادامه خواهد داد.

– چوب جایگاه برجسته‌ای در اقتصاد جهانی دارد.

– تولید سالانه چوب در جهان ۲۵۰۰ میلیون متر مکعب است.

– خواص فیزیکی و شیمیایی و نیز مکانیکی چوب آن را فعلاً بی جانشین کرده‌است.

– چوب، یک لایهٔ ضخیم است که در کنار سلول‌های زاینده که از تعدادی حلقه‌های باریک هم مرکز تشکیل شده‌اند، قرار دارد.

– در درخت در حال رشد، چوب عموماً از سلول‌های زنده تشکیل شده است.

– چوب محکم ترین و مقاوم ترین قسمت تنه برای کارهای ساختمانی است.

– در جهت برش‌های افقی،شیره درخت از پوست درخت از میان نسوج شجاعی عبور می‌کند و به چوب می‌رسد.

– نقش نسوج شعاعی در مقاومت چوب بسیار مهم است در واقع این نسوج مانند بست‌هایی هستند که ,الیاف چوب را به یکدیگر محکم خواهد کرد و از خم شدن و از هم گسیختگی رشته‌ها می‌کاهند.

– به مرور زمان در اطراف مغز چوب، بافتی از سلول‌های مرده تشکیل می‌گرددکه چوب پیر خوانده می‌شود این قسمت معمولاً از چوب جوانی که آن را احاطه کرده محکم تر است و حاوی مقادیری رنگ و مواد قلیایی است البته درختان مختلف از این نظر متفاوتند.

– در مقطع عرضی درختان مثل گردو، آلبالو و نارون چوب مرکزی یا چوب پیر دیده می‌شود.

– چوب معمولاً رنگ روشنی دارد اما چوب تیره تر است.

– چوب یکی از مفیدترین موادی است که ما در اختیار داریم.

– چوب محکم است اما می‌توان به سادگی آن را برید و به شکل‌های مختلف درآورد.

– بخش عمدهٔ چوب از تنهٔ درخت‌ها بدست می‌آید.

 

تعريف چوب از منظر گياه شناسي بايد به اين نكته اذهان داشت كه :

– چوب یکی از قدیمی‌ترین و ابتدایی‌ترین مصالح ساختمانی موجود در طبیعت است که بشر در طول تاریخ از آن بهره برده‌است.

– چوب تنها مصالح ساختمانی است که از منبع قابل تجدید بدست می‌آید و مصالح خوبی برای مناطق زلزله خیز می‌باشد.